Typy konstrukcyjne
Skonstruowano różne typy kotłów parowych odpowiadające następującym wymogom dotyczącym w szczególnosci::
- ustawienia
- eksploatacji
- ciśnienia pary i wydajności
- spalania niskoemisyjnego
- wysokiej sprawności
Kocioł 3-ciągowy
Kocioł 3-ciągowy jest zbudowany z trzech poziomych ciągów przepływu spalin umieszczonych w dużym cylindrycznym zbiorniku ciśnieniowym (walczaku) zamkniętym z obu końców dennicami. Wszystkie ciągi spalin są ulokowane w przestrzeni wodnej, która zajmuje 75 % pojemności walczaka. Nad nią znajduje się przestrzeń parowa, w której zbiera się para. Kotły o takiej konstrukcji noszą także nazwę kotłów płaszczowych o dużej pojemności wodnej ze względu na dużą objętość znajdującej się w nich wody.
3-ciągowy kocioł płomienicowo-płomieniówkowy
Palnik |
Ciąg płomieniówek (2. ciąg) |
Wylot spalin z kotła do ekonomizera |
|||||
Płomienica (1. ciąg) |
Przednia komora nawrotna spalin |
||||||
Wewnętrzna komora nawrotna spalin |
Ciąg płomieniówek (3. ciąg) |
W 1. ciągu, w płomienicy, odbywa się spalanie. Już tutaj połowa ciepła jest oddawana ścianie płomienicy, głównie przez promieniowanie. Na końcu płomienicy spalanie kończy się, a spaliny są kierowane przez wewnętrzną, omywaną wodą komorę nawrotną do 2. ciągu.
W płomieniówkach 2. ciągu spaliny oddają ok. 35 % swego ciepła. Następnie spaliny o temperaturze ~ 400 °C przechodzą do przedniej, zewnętrznej komory nawrotnej, która kieruje je do 3. ciągu.
Po przejściu przez 3. ciąg spaliny zazwyczaj mają jeszcze temperaturę 200 – 280 °C, w zależności od temperatury czynnika w przestrzeni wodnej kotła.
To ciepło unoszone ze spalinami można odebrać stosując zintegrowany ekonomizer. Zastosowanie ekonomizera pozwala na obniżenie temperatury spalin do 90 – 140 °C.
Kotły z jedną płomienicą osiągają wydajność do 28 000 kg/h.
Dla większych wydajności są przeznaczone kotły z dwiema płomienicami. Kotły tego typu mają dwie, równolegle zainstalowane płomienice z oddzielnymi drugimi i trzecimi ciągami spalinowymi, umieszczone w przestrzeni wodnej. Kotły z dwiema płomienicami mogą osiągać wydajność do 55 000 kg/h. Budowa kotłów dwupłomienicowych umożliwia ich nieograniczoną pracę z jednym tylko paleniskiem, co zapewnia ciągłość pracy kotła w sytuacji awarii jednego z palenisk oraz pozwala zwiększyć zakres regulacji.
Kocioł z wewnętrzną recyrkulacją spalin
Kocioł z wewnętrzną recyrkulacją spalin
Palnik |
|
Wewnętrzna komora nawrotna spalin |
|
Przednia komora nawrotna spalin |
|
Wylot spalin z kotła do ekonomizera |
Kocioł z wewnętrzną recyrkulacją spalin został zaprojektowany jako kocioł parowy dla małych wydajności od 175 do 3200 kg/h. Płomienica jest umieszczona centrycznie, na końcu płomienicy spaliny są zawracane z powrotem ku przodowi kotła. W przedniej komorze nawrotnej spaliny są kierowane do płomieniówek otaczających płomienicę. Ten typ kotła cechuje się bardzo kompaktową budową. Spalanymi paliwami mogą być olej i gaz.
Kotły do odzysku ciepła
Szczególną formę konstrukcyjną stanowią tzw. kocioł 4-ciągowy i kocioł czysto odzysknicowy. W kotle 4-ciągowym część 3-go ciągu płomieniówek wydzielono jako oddzielny ciąg do prowadzenia gorących spalin, skąd pochodzi ok. 15 % energii do zasilania kotła. Kocioł czysto odzysknicowy jest w ogóle pozbawiony palnika. Cała dostarczana energia pochodzi z gorących spalin (np. z modułu kogeneracyjnego lub turbiny gazowej)
Informacje o Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej
Szybka wytwornica pary
Szybka wytwornica pary ze względu na swoją budowę należy do rodziny kotłów wodnorurkowych, z jedną lub kilkoma wężownicami. Woda przepływa przez wężownicę (lub wężownice), gdzie jest ogrzewana przez gorące spaliny wytworzone w procesie spalania. Wytwornica działa na zasadzie wymuszonego przepływu, w którym woda ulega całkowitemu wyparowaniu w obrębie wężownicy. Pojemność wodna szybkiej wytwornicy pary jest niewielka, dlatego kocioł tego typu osiąga pełną moc w ciągu kilku minut od zimnego rozruchu. Stąd też jego nazwa. Szybka wytwornica pary może być wyposażona w palnik olejowy lub gazowy nadmuchowy, przy czym regulacja mocy zawsze musi być dopasowana do przepływającego strumienia wody.
Kocioł płomienicowopłomieniówkowy |
Szybka wytwornica pary |
|
Pojemność wodna |
Duża |
Mała |
Czas nagrzewania |
Dłuższy |
W ciągu kilku minut od zimnego rozruchu |
Zachowanie w razie wahań obciążenia |
Wyrównywanie wahań obciążenia na odbiorach Możliwe silne krótkotrwałe przeciążenia w przypadku stosowania akumulatorów pary |
Silne wahania ciśnienia już w przypadku niewielkiej zmiany obciążenia na odbiorze |
Wilgotność pary |
Para sucha |
Konieczne osuszacze pary |
Pozwolenie na montaż i konieczność nadzoru1) |
Zazwyczaj wymaga pozwolenia i nadzoru |
W bardzo małym zakresie mocy częściowo uproszczone warunki montażu i nadzoru |
Koszt zakupu |
Większy |
Mniejszy |
Personel obsług1) |
Wymagane kwalifikacje operatora kotła1) |
Wymagane szkolenie personelu1) |
Maksymalna wydajność |
≤ 55 000 kg/h |
≤ 2 000 kg/h |
Sprawność |
94 ... 105 % dlatego przeznaczone do pracy ciągłej |
< 90 % dlatego przeznaczone tylko do krótkotrwałego dostarczania pary w szybkim czasie |
Sprawność całoroczna |
≤ 95 % |
Często < 75 % |
Koszty konserwacji |
Mniejsze |
Większe |
Okres przydatności do użytku |
Trwały, małe zużycie, długi okres użytkowania |
Krótki |
1) Dotyczy Niemiec